Một trong số những cách đáng tin cậy nhất để tăng lượng khách chính là đạt thứ hạng thật cao trên bảng kết quả của các công cụ tìm kiếm (SERP – Search Engine Return Page). 

Hãy thử tưởng tượng rằng bạn vừa lập một website về chủ đề nào đó – skydiving (nhảy dù biểu diễn) chẳng hạn. Website của bạn còn quá mới, vì thế có thể nó chưa được đưa vào bất kỳ một SERP nào hết. Vậy nên việc đầu tiên bạn cần làm là đăng ký trang web của mình lên các công cụ tìm kiếm như Google hay Yahoo. Những trang web có cùng chủ đề skydiving như bạn đều chứa thông tin rất bổ ích, hình ảnh thú vị và đường link tới những nguồn khác, nên ngay cả khi trang web của bạn chứa những thông tin hay nhất đi chăng nữa, thì có thể nó vẫn không lọt vào trang kết quả đầu tiên. Khi có ai đó gõ từ “skydiving” vào ô tìm kiếm, có thể anh ta sẽ ghé thăm những trang web tệ hơn chỉ vì chúng nằm ở trang đầu. 

Mặc dù hầu hết các công ty tìm kiếm đều cố giữ bí mật công thức tìm kiếm của họ, nhưng cách thức để có có được vị trí cao trên SERP lại chẳng có gì là bí mật. Các cỗ máy tìm kiếm chỉ phát huy tác dụng khi chúng đem lại cho người dùng những website tốt nhất cùng chủ đề tìm kiếm. Nếu trang web của bạn là nguồn thông tin tốt nhất về skydiving, thì các công cụ tìm kiếm sẽ có lợi khi đưa nó lên trang đầu tiên. Điều bạn cần làm là chứng minh cho các công cụ tìm kiếm rằng website của bạn mới là tốt nhất. Đây chính là lúc bắt đầu quá trình tối ưu hoá công cụ tìm kiếm (SEO – Search Engine Optimization ) -- một tập hợp những thủ thuật mà người quản lý website có thể làm để tăng thứ hạng SERP cho trang web của mình. 

Trong bài báo này, chúng ta sẽ tìm hiểu hai triết lý SEO: mũ trắng và mũ đen, đồng thời đến với một số vấn đề mà các chủ trang web gặp phải khi cố chiều lòng cả hai bên: khách ghé thăm và công cụ tìm kiếm.    

Đầu tiên, chúng ta sẽ tìm hiểu ý nghĩa của SEO. 

Tổng quan về SEO  

Các chuyên gia về SEO sẽ cho bạn biết những bước cần làm để lọt vào trang đầu trên các công cụ tìm kiếm. Ví dụ của chúng tôi giả định rằng bạn đã có được yếu tố quan trọng nhất trong SEO: nội dung tuyệt hảo. Thiếu đi yếu tố này, mọi mánh khoé SEO sẽ chỉ giúp tăng thứ hạng website của bạn trong một thời gian ngắn mà thôi. 

Trong môi trường web lý tưởng, chỉ với nội dung xuất sắc là website của bạn đã có thể leo lên trang nhất trên bất kỳ công cụ tìm kiếm nào. Mặc dù nó vẫn có thể chiếm được ngôi đầu bằng khả năng của mình, nhưng bạn sẽ phải chờ hàng tháng trời hoặc thậm chí lâu hơn, tệ hơn là nó sẽ chẳng bao giờ leo lên trang đầu tiên cả.  

Một số người chẳng quan tâm đến số khách ghé thăm website của mình bởi họ coi đó là chốn riêng tư. Nhưng với những ai muốn kiếm tiền qua web thì điều này là tối quan trọng. Nhiều chủ website đã kiếm bộn tiền nhờ bán sản phẩm qua mạng hoặc nhờ quảng cáo, vì thế lượng người xem càng cao, lợi nhuận càng lớn. Đây là lý do khiến nhiều công ty lớn không tiếc tiền cho cố vấn SEO để website của họ có thứ hạng cao hơn đối thủ. 

Bí mật của SEO nằm trong cách làm việc của công cụ tìm kiếm. Một số mánh khoé SEO hoàn toàn hợp pháp, giúp các công cụ tìm kiếm biết đến sự tồn tại của website. Một số khác lại không được thật thà cho lắm, và thường lợi dụng công cụ tìm kiếm để đạt kết quả cao. Nhưng đôi khi ranh giới giữa hợp pháp và không hợp pháp rất mỏng manh.  

Đầu tiên, hãy đến với những cách để có vị trí tốt trong SERP mà không cần can thiệp vào công cụ tìm kiếm. Giới SEO gọi những cách như vậy là thủ thuật mũ trắng. 

SEO mũ trắng

Để tăng điểm cho website của bạn trên SERP, bạn cần hiểu rõ cách thức hoạt động của các công cụ tìm kiếm. Các cỗ máy tìm kiếm thường phân loại website dựa trên từ khoá -- những thuật ngữ quan trọng cho biết nội dung trang web. Trong ví dụ của  chúng tôi, thuật ngữ “skydiving” là một từ khoá, còn các thuật ngữ khác như "bungee jumping" (nhảy bungee) thì không hợp lý. 

Hầu hết các công cụ tìm kiếm đều sử dụng những chương trình được gọi là spider hay crawler để lùng sục và phân tích các trang web trên mạng. Những chương trình này sẽ đọc từng trang web rồi phân loại chúng dựa trên những thuật ngữ xuất hiện nhiều nhất và nằm trong những phần quan trọng nhất của trang web. Chẳng có spider nào biết được trang web của bạn nói về skydiving nếu bạn không dùng đúng từ khoá ở đúng chỗ cần thiết.   

Dưới đây là một số mẹo đặt từ khoá: 

·       Vị trí đầu tiên cần đặt từ khoá chính là tên gọi trang web của bạn. Bạn có thể gọi nó là "Skydiving 101" hay "The Art of Skydiving” 

·       Vị trí thứ hai cần dùng từ khoá là header. Nếu trang web của bạn có nhiều phần khác nhau, bạn có thể dùng header tag để kèm những từ quan trọng vào đó. Trong ví dụ của chúng tôi, header có thể chứa những từ như "Skydiving Equipment" hay "Skydiving Classes."

·       Một số chuyên gia SEO sẽ khuyên bạn rải đều những từ quan trọng trên khắp trang web, đặc biệt là ở phần đầu, nhưng việc lạm dụng từ khoá sẽ gây phản tác dụng. Một website về skydiving chắc chắn phải chứa từ khoá "skydiving", nhưng nó cũng có thể thêm những từ khoá khác như "base jumping" hay "parachute." Nếu bạn dùng đi dùng lại một từ, nhiều công cụ tìm kiếm sẽ liệt website của bạn vào danh sách spam, bởi đây là một chiến thuật mà SEO mũ đen thường dùng, nhưng đó là chuyện của phần tiếp theo. 

Từ khoá không chỉ là yếu tố quan trọng duy nhất đối với các cỗ máy tìm kiếm. Việc một từ khoá xuất hiện nhiều lần trong một trang web không đồng nghĩa với việc trang web đó là nguồn thông tin hiệu quả nhất. Để xác định chất lượng một trang web, phần lớn các công cụ tìm kiếm đều dùng phương pháp phân tích link, trong đó công cụ tìm kiếm sẽ kiểm tra xem có bao nhiêu trang web link đến website đó. 

Trở lại với ví dụ skydiving của chúng ta, nếu một công cụ tìm kiếm nhận thấy có hàng trăm website khác liên quan đến skydiving có liên kết với website của bạn, nó sẽ xếp bạn vào vị trí cao. Nhưng những cỗ máy tìm kiếm như Google lại đánh giá tầm quan trọng của link dựa trên thứ hạng của các trang web chứa link. Nói cách khác, nếu các trang web link tới website của bạn được Google xếp thứ hạng cao, chúng sẽ có tác dụng hơn so với các trang có thứ hạng thấp.   

Vậy làm sao để những website này có link dẫn tới trang web của bạn? Đây quả là một nhiệm vụ khó khăn, nhưng chỉ cần bạn đảm bảo được chất lượng nội dung trang web là bạn đã đi được một nửa chặng đường. Còn một cách khác là trao đổi link với những website có nội dung liên quan đến website của bạn. Nhưng bạn không nên trao đổi link với tất cả mọi người bởi nhiều công cụ tìm kiếm còn xem xét tính liên quan của link trên website với nội dung website đó. Nếu website của bạn chứa quá nhiều link không phù hợp, công cụ tìm kiếm sẽ nghĩ rằng bạn đang cố đánh lừa họ.

Trong phần tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn một số mánh khoé mà nhiều người vẫn dùng để bẫy công cụ tìm kiếm nhằm ghi điểm cho website của họ. 

SEO mũ đen

Một số người vẫn lấy mục đích biện minh cho phương tiện. Vì thế các chủ trang web có rất nhiều cách để đánh lừa các công cụ tìm kiếm nhằm tăng thứ hạng cho mình, mặc dù vinh quang này chẳng tồn tại được lâu. 

Một trong số những chiến thuật như vậy là lạm dụng từ khoá, tức sử dụng thật nhiều lần từ khoá trên trang web. Thường thì những chủ trang web như vậy hay đặt một dãy từ khoá lặp đi lặp ở cuối trang, nơi người xem ít để ý, hoặc dùng phông chữ trùng với nền trang web. Do các spider đọc nội dung trang web qua mã HTML, nên nó có thể phát hiện những ký tự mà mắt người không nhìn thấy được. Còn một số công cụ tìm kiếm khác lại có thể phát hiện và loại bỏ những dòng chữ trùng với màu nền. 

Ngoài ra, các webmaster còn có thể đưa từ khoá không thích hợp vào để đánh lừa công cụ tìm kiếm. Đầu tiên, họ sẽ tìm xem những từ khoá nào hay được tìm kiếm nhất, sau đó đưa chúng vào website của mình. Nhưng mặc dù các công cụ tìm kiếm có thể bị đánh lừa, nhưng người dùng thì không, và họ thường bỏ đi sau khi nhận ra trang web vừa vào chẳng liên quan gì đến thứ mình cần tìm. 

Một thủ thuật khác cũng hay được dùng là dẫn người dùng tới một website khác. Chủ trang web sẽ tạo ra một trang web đơn giản chứa những từ khoá nhất định để được đưa lên SERP. Nhưng trang web này lại cài chương trình dẫn người đọc tới một website khác chẳng liên quan gì đến thuật ngữ cần tìm ban đầu. Chỉ bằng vài trang web tập trung vào một chủ đề nóng, webmaster có thể ung dung hưởng lợi. 

Nhân bản web là một mánh khoé đánh lừa người xem. Đầu tiên, chủ trang web sẽ tạo ra một website có thứ hạng cao trong SERP. Sau đó, anh ta sẽ nhân bản trang web này nhiều lần với hy vọng tất cả các trang đều đạt thứ hạng cao, nhằm đẩy các trang web khác khỏi bảng kết quả và độc chiếm trang đầu. Nhưng phần lớn các công cụ tìm kiếm đều có khả năng so sánh các trang web với nhau và phát hiện ra các trang web có nội dung y hệt.   

Bán link hay farm link cũng là một thủ thuật SEO mũ đen thường gặp. Do nhiều công cụ tìm kiếm thường kiểm tra tính liên quan của link với website, nên một số chủ trang web đã mua link từ những website khác để tăng thứ hạng cho website của mình. Còn link farm là một tập hợp những trang web liên kết với nhau để cùng giúp nhau tăng hạng. Những link farm nhỏ thường là vô hại, nhưng một số link farm chứa tới hàng trăm website, mỗi website chỉ chuyên chứa link dẫn tới các website khác trong farm. Khi một công cụ tìm kiếm phát hiện ra hiện tượng mua bán link hay lập link farm, họ sẽ đánh dấu tất cả những website này, hoặc chỉ đơn giản là hạ bậc của chúng. Trong một số trường hợp khác, nó sẽ loại bỏ tất cả những website liên quan khỏi bảng phân loại. 

Việc đánh lừa các công cụ tìm kiếm có thể giúp tăng số lượng khách trong một thời gian ngắn, nhưng hiệu quả cũng chẳng được bao nhiêu bởi đánh lừa người dùng khó hơn nhiều so với đánh lừa máy móc. Chẳng ai muốn quay lại một trang web không liên quan đến thứ mình cần tìm cả. Thêm vào đó, hầu hết các công cụ tìm kiếm đều xử phạt những website sử dụng thủ thuật mũ đen để tăng hạng. 

Trong phần cuối, chúng ta sẽ đến với một số khó khăn trong quá trình tối ưu hoá công cụ tìm kiếm.