SSD sẽ sớm thay thế ổ cứng ?

Ngày tàn của ổ cứng đã cận kề. Khi hỏi về ý kiến của họ xung quanh thị trường ổ SSD, và mặc dù Samsung có vẻ rất dè dặt khi so sánh giữa ổ SSD của họ với các loại ổ cứng hiện tại, cũng như khả năng thay thế của ổ SSD đối với ổ cứng truyền thống, nhưng rõ ràng là ổ cứng đã không còn lối thoát.

Trong vòng vài năm tới có thể ổ cứng vẫn còn ngắc ngoải thêm được một thời gian nhờ vào dung lượng lớn và giá rẻ, nhưng thị phần của chúng cũng bị thu hẹp đi rất nhiều. Và mặc dù lợi thế về công nghệ của loại ổ này cũng đang mờ dần, nhưng có lẽ ổ cứng biến mất không phải do tốc độ của chúng quá chậm chạp hoặc chúng ngốn quá nhiều điện năng – mà là bởi chính những nhân tố cấu thành nên nó.

Nếu bạn đang định mua một ổ SSD hoặc một chiếc máy tính cài sẵn ổ SSD, có lẽ bạn thuộc vào nhóm người dùng sành điệu nhất thời điểm hiện tại. Và chắc hẳn bạn cũng từng đọc những bài báo tương tự viết về SSD. Nếu so sánh về phương diện tốc độ trên máy tính để bàn hay về khả năng tiết kiệm điện trên laptop, bạn sẽ gặp phải một bài toán nan giải mà đáp án của nó phụ thuộc vào yếu tố mà bạn cho là cần thiết nhất.

Bởi một mặt, SSD sẽ đem lại cho bạn băng thông truyền dữ liệu lớn hơn với lượng tiêu thụ điện thấp hơn ( có nghĩa là thời gian sử dụng pin nhiều hơn) và lượng nhiệt tỏa ra cũng ít hơn. Nhưng mặt khác, một SSD lại có giá gấp 10 lần ổ cứng bình thường có cùng dung lượng. Với kích thước 1.8” (tối đa 240 GB) và 2.5” (tối đa 500 GB), một chiếc ổ cứng sẽ có dung lượng lớn hơn ổ SSD rất nhiều (hiện đã có SSD 512 GB, nhưng nó khó có thể coi là sản phẩm dành cho người dùng cá nhân.) Vậy bạn sẽ mua SSD có tốc độ cao hơn và chịu mức giá cắt cổ, hay bạn sẽ chọn chiếc ổ cứng với dung lượng lớn, và tùy vào từng loại ổ cứng có thể có tốc độ khá cao (WD Velociraptor) hoặc khá tiết kiệm điện (nhiều ổ 1.8” tiêu thụ chưa đến 2 watt)?

Trong tình cảnh hiện tại thì hầu hết khách hàng sẽ chọn phương án thứ hai, và ngay cả Samsung cũng thừa nhận rằng thị trường SSD vẫn còn hết sức sơ khai Cho đến giờ chỗ đứng quan trọng nhất đối với ổ SSD vẫn là trong các loại notebook giá rẻ, chủ yếu sử dụng ổ 4, 8 và 16 GB. Còn thị trường PC truyền thống như chúng ta vẫn biết thì được chia làm hai thị trường nhỏ là: thị trường đặt hàng cấu hình (CTO) và đã cấu hình sẵn. Theo Samsung thì hiện cả hai thị trường này vẫn còn trong giai đoạn đầu. Tuy ngày càng có nhiều mẫu máy cài sẵn SSD như Thinkpad X300 của Lenovo  nhưng chúng vẫn cần thời gian để phát triển. Còn trong thị trường CTO thì tầng lớp khách hàng hiểu biết đang dẫn đầu về lượng tiêu thụ  SSD.

Mỗi khi một công nghệ mới xuất hiện trên thị trường, điều đầu tiên mà nó cần tìm kiếm chính là sự chấp nhận rộng rãi của thị trường. Từng công ty sẽ có những câu trả lời khác nhau về ý nghĩa của thị trường chính dòng đối với SSD, cũng như khi nào thì thị trường PC chủ đạo sẽ chịu sự ảnh hưởng của công nghệ này. Ví dụ như Intel cho rằng loại SSD 80GB giá $595 của họ đã xâm nhập được vào thị trường chủ đạo – chưa chắc đã đúng như vậy . Còn Samsung thì cho rằng khả năng này của SSD còn tùy thuộc vào công nghệ Flash MLC ( Multi-Level Cell )  – công nghệ mà SSD của Intel đang sử dụng. Công nghệ này sẽ giúp giảm giá bán của ổ SSD xuống đáng kể. Bằng những công cụ tìm kiếm , chúng ta có thể tìm được SSD 32GB giá chưa đến $100 và phiên bản 64GB của nó với giá dưới $200. Một số mẫu MLC 128GB khác cũng sẽ xuất hiện trong quý 4, và đến nửa đầu năm 2009 thì loại ổ SSD 256GB (1.8”, 2.5”) cũng sẽ có măt với mức giá chưa đến $1000.

Tất nhiên hiện tại thì SSD vẫn chưa có chỗ đứng trong thị trường chủ đạo, nhưng thời điểm này cũng chẳng còn bao lâu nữa. Hiện cứ mỗi 12 tháng, dung lượng của ổ SSD lại tăng lên gấp đôi, trong khi loại ổ cứng truyền thống chỉ tăng có 50% dung lượng mỗi năm. Vì thế sẽ đến lúc người dùng thấy rằng chỉ có ổ SSD mới đáp ứng được nhu cầu sử dụng của họi. Ít nhất là hiện các nhà nghiên cứu thị trường cũng đang nhận thấy nhu cầu về dung lượng ổ đang tăng lên không ngừng – theo iSuppli thì quý 1 năm nay có 137 triệu ổ cứng được bán ra, tăng 21% so với cùng kỳ năm ngoái. Nhưng rất có thể xu hướng này sẽ bắt đầu đảo ngược khi SSD ngày càng lớn mạnh, tương tự như việc ổ flash đã đẩy ổ cứng ra khỏi máy nghe MP3 trước đây.

Nhưng cũng có thể số phận ổ cứng sẽ đóng lại bởi một yếu tố mà nhiều người trong chúng ta vẫn chưa nhận biết được. Hiển nhiên là ổ cứng nằm trong một thị trường luôn luôn biến động về giá cả và dung lượng, nhưng ngoài ra còn một bất lợi nữa mà nó gặp phải: thiết bị bộ nhớ flassh có thể được sản xuất theo bất kỳ hình dạng nào phù hợp với nhu cầu của khách hàng – hình vuông, hình chữ nhật, hình chữ L, hay hình tam giác, với đủ loại kích thước to nhỏ dày mỏng khác nhau. Trong khi đó ổ cứng luôn cố định ở kích thước 1.8”, 2.5” và 3.5” (thậm chí là 1” và 0.85”). Trong khi các nhà thiết kế phải tìm cách thiết kế sản phẩm quanh một chiếc ổ cứng thì các thiết bị flash của tương lai lại có thể thiết kế tùy theo nhu cầu của khách hàng.  

Hãy thử tưởng tượng một công ty như Apple có thể làm được những gì khi có được sự tự do đó (mà trong thực tế họ đã làm với chiếc iPod) – hãy thử tưởng tượng những thiết bị cầm tay hiện đại không cần có kích thước tiêu chuẩn 1.8” hoặc 2.5” mà vẫn chứa được những chiếc ổ thiết kế theo nhiều ý tưởng khác nhau. Tất nhiên điều này còn tùy thuộc vào quy mô thị trường, nhưng theo Samsung thì các sản phẩm sử dụng ổ flash sẽ đạt được mức giá hợp lý với một số lượng sản phẩm nhất định. Và khi tổng hợp hai yếu tố: giá cả và dung lượng, bạn sẽ phải tự hỏi tại sao mình lại cần đến một chiếc ổ cứng cho thiết bị di động làm gì. Còn trong một thế giới không ngừng vận động, chiếc ổ cứng sẽ nhanh chóng trở nên lỗi thời và bị đẩy trở lại với những ứng dụng mục đích chung.  

Tất nhiên chiếc ổ cứng sẽ không biến mất ngay ngày mai. Và cũng có thể ổ cứng sẽ tồn tại lâu hơn ổ flash – sắp đạt đến giới hạn cuối cùng ở 22nm. Mới đây IBM cho biết họ sẽ xóa bỏ ổ cứng khỏi danh mục sản phẩm của mình từ năm 2018, đồng nghĩa với việc đến năm 2020 bạn khó mà mua được một chiếc máy tính nào sử dụng ổ cứng. Chúng ta có thể tin rằng SSD sẽ đem lại những biến chuyển thần kỳ nhất đối với ngành công nghệ máy tính chủ đạo mà hiện tại chúng ta chưa thể hình dung ra.